De bedoeling wordt concreet!

De tweede dag CVI zit er op. Met een goed gevoel kijk ik terug op de CVI Managementconferentie, op het gezelschap waar ik deel van uit mocht maken en op het verblijf in de landelijke maar ook innovatieve Achterhoek. Gisteren zag en hoorde ik veel verhalen over de kern van het MBO-onderwijs: de bedoeling. Vandaag lieten ROC's me zien hoe ze de bedoeling van hun onderwijs weten te concretiseren. In veel van de verhalen van vandaag stond de docent centraal.

De kwaliteit van het onderwijs wordt nog steeds in grote bepaald door de kracht van de docent. Wat overigens niet betekent dat dat onderwijs ook binnen de muren van de school moet plaatsvinden. 70% van de ontwikkeling van vakmanschap wordt gegenereerd in de praktijk, 20% door reflectie en feedback en 10% door kennisoverdracht in de traditionele zin van het woord.

Mijn dag begon met een presentatie van Adrie Michels en Edith Wanschers van het ROC van Twente. In het streven naar het optimaliseren van de kwaliteit van het onderwijs vormt de docent een belangrijke spil. Zelfreflectie van docenten is een groot goed. Maar ook blijkt dat 85% procent van de docenten zichzelf rekent tot de 5% beste docenten. Als docenten naar hun collega's kijken is de blik kritischer. Het ROC van Twente koos er daarom voor om leerlingen docenten te laten evalueren. Een spannend proces dat een positieve wending lijkt te geven aan de professionele dialoog binnen de instelling. Belangrijke elementen in de zorgvuldige procedure van invoering zijn geweest om de regie bij de docent te leggen, om de methodiek een ontwikkelingsgericht karakter te geven en om  de privacy van de docent te waarborgen.

In een vervolgsessie maakte ik kennis met de publicatie 'Weet, denk doe'. Vier MBO-instellingen gingen aan de slag met het vraagstuk om versnelling aan te brengen in de professionaliteit / het professionaliseren van hun organisatie of team. Op basis van het 7S-model van Mc Kinsey (strategie, structuur, cultuur, systemen, personeel, managementstijl en competenties kan een organisatie in kaart brengen in waar ze zich bevindt (uitgedrukt in fasen) en welke stappen gezet kunnen worden om te komen tot een versnelling van de professionaliteit. Een doordacht model, dat ik vooral ook zie als een instrument om het gesprek of de dialoog op gang te brengen.

Samen met Georgia Vasilaras van ROC de Leijgraaf verzorgde ik vanuit mijn rol als adviseur bij KPC Groep een bijeenkomst onder de titel 'Onderzoekenderwijs naar beter onderwijs'. Aan de hand van een voorbeeld van een NRO-onderzoek naar een aanpak voor leesvaardigheid voor BBL-ers lieten we deelnemers kennismaken met de uitgangspunten en de stappen die gezet dienen te worden om te komen tot een gedegen onderzoek. Uit het onderzoek dat bij ROC de Leijgraaf is uitgevoerd, is gebleken dat door deelname aan een onderzoek ook de onderzoekende houding van de docent wordt gestimuleerd. Deze onderzoekende en kritische houding leidt tot leren. Benadrukt moet worden dat de praktijkgerichtheid van het onderzoek altijd centraal staat. De vraag is dus niet 'of de praktijk ook in theorie werkt, maar of de theorie ook in de praktijk werkt'.

In de laatste sessie die ik meemaakte lieten mijn collega Bart van Kuik en Pieter Vorstenbosch van SintLucas zien hoe binnen SintLucas middels een 'creative community' het leren van docenten mogelijk is gemaakt. Geen traditionele trainingsaanpak maar een creatieve werkplaats waar docenten aan de slag gaan met hun eigen leervraag. Die kunnen heel verschillend zijn. Daar waar de ene docent werk ging maken van 'de 7 principes van een rijke leeromgeving' (http://www.kpcgroep.nl/7principes ) ging een ander aan de slag met digitale didactische leermiddelen zoals Blendspace, Kahoot en Socrative.

Daar waar voor mij op dag 1 startte met de bedoeling van het onderwijs, de op ontwikkeling gerichte processen zag ik op dag 2 hoe ROC's en AOC's er vanuit die bedoeling in slagen om zaken concreet aan te pakken. Het MBO heeft zich in Ulft van haar beste kant laten zien!